ناباروری در مردان می تواند ناشی از تولید ناکافی اسپرم، عملکرد غیرطبیعی اسپرم یا وجود انسداد باشد که از رسیدن اسپرم به دهانه رحم جلوگیری می‌کند.بیماری‌هایی مانند آزواسپرمی، آسیب‌ها، مشکلات مزمن سلامتی، سبک زندگی نادرست و عوامل دیگری ممکن است در ناباروری مردان نقش داشته باشد.

عدم توانایی باروری می‌تواند برای مردان استرس زا و ناامیدکننده باشد، اما خبر خوش این است که روش‌های درمانی متعددی برای درمان ناباروری مردان وجود دارد. در این مقاله سعی داریم بطور مفصل به موضوع آزواسپرمی و بهترین راه درمان آن بپردازیم.لطفا با ما همراه باشید.

 

آزواسپرمی چیست؟

آزواسپرمی، غول آخر ناباروری در مردان، به عدم وجود اسپرم در مایع منی اشاره دارد. این مشکل، رویای پدر شدن را برای بسیاری از مردان به چالش می‌کشد، اما جای نگرانی نیست، چرا که علم راه‌های مختلفی برای عبور از این چالش پیش روی شما قرار داده است. در واقع آزواسپرمی (Azoospermia) یک اصطلاح پزشکی است که در صورت عدم وجود اسپرم در انزال یا اسپرم صفر در مردان استفاده می شود.

 

انواع آزواسپرمی

1- انسدادی:

انسداد در مجاری اسپرم، مانع از ورود اسپرم به مایع منی می‌شود. این نوع آزواسپرمی در 40% موارد اتفاق می‌افتد.

 

2- آزواسپرمی غیر انسدادی:

نقص در تولید اسپرم توسط بیضه، عامل این نوع آزواسپرمی است که 60% موارد را شامل می‌شود.

 

دلایل بیماری آزواسپرمی

در ادامه، به بررسی علل هر دو نوع آزواسپرمی بطور مفصل می‌پردازیم:

علت آزواسپرمی انسدادی:

1- مانع در مسیر: انسداد در مجاری اسپرم، مانع از خروج اسپرم از بیضه ها و ورود آن به مایع منی می‌شود.

2- عوامل مختلف: ضربه، جراحت، عفونت، التهاب، سابقه جراحی لگن، کیست، وازکتومی و کیستیک فیبروزیس می‌توانند باعث انسداد شوند.

علت آزواسپرمی غیر انسدادی:

1- نقص در تولید: مشکل در تولید اسپرم در بیضه ها، عامل این نوع آزواسپرمی است.

2- عوامل ژنتیکی: سندرم کلاین فلتر و سندرم کالمن، نمونه‌هایی از علل ژنتیکی هستند.

3- اختلالات هورمونی: هیپوگنادیسم هیپوگنادوتروپیک، هایپرپرولاکتینما و مقاومت به آندروژن، می‌توانند بر تولید اسپرم تاثیر بگذارند.

4- انزال معکوس: انزال اسپرم به داخل مثانه به جای خارج از بدن، از دیگر علل است.

5- مشکلات بیضه: بیضه نزول‌نکرده، پیچ‌خوردگی بیضه، پرتودرمانی، تومور، دیابت، نارسایی کلیه و واریکوسل، می‌توانند به نقص در تولید اسپرم منجر شوند.

عوامل تأثیرگذار بر آزواسپرمی

1. چاقی
2. اضافه وزن
3. آفت‌کش‌ها
4. مواد مخدر از قبیل ماری‌جوآنا
5. پرتودرمانی
6. زخم‌های تناسلی
7. عمل جراحی ناحیه لگن
8. مصرف آنتی‌بیوتیک

 

راه‌های تشخیص آزواسپرمی

1- آزمایش اسپرموگرام:

• اولین قدم برای تشخیص آزواسپرمی، بررسی تعداد و کیفیت اسپرم است.
• این آزمایش به طور دقیق مشخص می‌کند که آیا اسپرم در مایع منی وجود دارد یا خیر و در صورت وجود، تعداد و کیفیت آنها چقدر است.

2- معاینه فیزیکی:

• متخصص اورولوژی یا متخصص ناباروری بیضه ها و اندام تناسلی را به طور کامل بررسی می‌کند.
• این معاینه می‌تواند به تشخیص ناهنجاری‌های فیزیکی که ممکن است عامل آزواسپرمی باشند، کمک کند.

3- آزمایش خون:

• سطح هورمون ها و سایر فاکتورهای مرتبط با باروری مانند هورمون تستوسترون، FSH و LH بررسی می‌شوند.
• این آزمایش می‌تواند به تشخیص مشکلات هورمونی که ممکن است عامل آزواسپرمی باشند، کمک کند.

4- سونوگرافی:

• بیضه ها و مجاری اسپرم به طور دقیق بررسی می‌شوند.
• سونوگرافی می‌تواند به تشخیص انسداد در مجاری اسپرم و سایر ناهنجاری‌های بیضه ها که ممکن است عامل آزواسپرمی باشند، کمک کند.

5- آزمایشات ژنتیکی:

• در برخی موارد، ممکن است برای بررسی مشکلات ژنتیکی که می‌توانند عامل آزواسپرمی باشند، آزمایشات ژنتیکی انجام شود.
• این آزمایشات می‌توانند به تشخیص ناهنجاری‌های کروموزومی و جهش‌های ژنی که ممکن است باعث آزواسپرمی شده باشند، کمک کنند.

6- بیوپسی بیضه:

• در موارد نادر، ممکن است برای بررسی دقیق تر بافت بیضه ها و تعیین علت عدم وجود اسپرم، بیوپسی بیضه انجام شود.
• این روش تهاجمی تر از سایر روش های تشخیصی است و فقط در موارد خاص انجام می‌شود.

 

انتخاب روش‌های تشخیصی مناسب به عهده متخصص اورولوژی یا متخصص ناباروری و با توجه به شرایط بیمار انجام می‌شود.

در برخی موارد، ممکن است برای تشخیص دقیق آزواسپرمی، نیاز به انجام چندین آزمایش مختلف باشد.

علاوه بر روش‌های تشخیصی فوق، ممکن است متخصص از بیمار سوالاتی در مورد سابقه پزشکی، سابقه خانوادگی ناباروری و سایر عوامل مرتبط با باروری بپرسد.

هدف از تشخیص دقیق آزواسپرمی، تعیین علت این مشکل و انتخاب روش درمان مناسب برای بیمار است.

مراحل درمان آزواسپرمی

1. معاینه و تشخیص توسط متخصص اورولوژی یا متخصص ناباروری
2. انجام آزمایشات برای بررسی هورمون ها، کیفیت اسپرم و سایر فاکتورها
3. انتخاب روش درمان  با توجه به نوع آزواسپرمی و شرایط بیمار
4. پیگیری و مراقبت بعد از درمان، بیمار باید تحت نظر پزشک باشد.

 

راههای درمان آزواسپرمی

همانطور که می‌دانید یکی از راه های درمان صفر بودن اسپرم، استفاده از داروهای مختلف است. اما گاهی راههای دیگری مثل جراحی یا پیوند مغز استخوان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع دارو درمانی، بیشتر برای مبتلایان به آزواسپرمی ناشی از «هیپر پرولاکتینمیا» و یا مبتلایان به توقف تولید اسپرم در اثر آندروژن خارجی به کار می رود. اما عمل جراحی هم به رفع انسداد ناشی از آسیب مجرای انزال کمک می‌کند.

 

اگر شما هم از دسته  افرادی هستید که به دنبال درمان قطعی اسپرم صفر می‌گردید،  پدر پاسخ به شما باید گفت به‌طورکلی، روش‌های درمان آزواسپرمی به نوع آزواسپرمی و علت وقوع این عارضه بستگی دارد. همچنین انتخاب تکنیک درمانی بر اساس وضعیت باروری همسر انتخاب می‌گردد که عبارتند از:

1-عمل جراحی

2- PGD

3- داروهای هورمونی

4- قطع داروهای خاص

5- روش های کمک باروری

6- روش های استخراج اسپرم

7-  اوریکولوتراپی

8- تغییر سبک زندگی

 

درمان آزواسپرمی با اصلاح سبک زندگی

اصلاح سبک زندگی و برخی از عادات روزانه می‌تواند شانس باروری را افزایش دهد.  دوری از محیط‌های آلوده به مواد شیمیایی، برخورداری از برنامه غذایی مغذی، فعالیت‌های ورزشی منظم و بهبود رابطه جنسی با همسر از چنین مواردی هستند.

یک متخصص اورولوژی و ناباروری مردان در ابن‌سینا اصلاح سبک زندگی را یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری و درمان ناباروری دانست و افزود: پیش از آنکه به درمان‌های دارویی و جراحی برسیم، لازم است عوامل مربوط به سبک زندگی را در او بررسی کنیم. برای نمونه، چاقی و بالا بودن شاخص توده بدنی می‌تواند باعث اختلالات هورمونی شود.

بنابراین، به افراد چاق توصیه می‌کنیم که به شکل علمی و با کمک مشاوران تغذیه وزن خود را به حد متناسب برسانند و در بسیاری از موارد همین تناسب وزن باعث افزایش توان باروری می‌شود. عوامل دیگر مربوط به سبک زندگی نادرست، مانند بی‌تحرکی، کشیدن سیگار و قلیان و مصرف مواد مخدر و روان‌گردان نیز باعث کاهش شدید قدرت باروری می‌شوند و لازم است این عوامل خطرساز از زندگی فرد حذف شوند.

سخن پایانی:

در نهایت هیچ روش درمانی واحدی برای همه افراد وجود ندارد و تجربه و تخصص پزشک در انتخاب روش درمان مناسب بسیار مهم است. خود درمانی و استفاده از روش‌های غیر متعارف برای درمان آزواسپرمی می‌تواند خطرناک باشد.

من (مهرنوش مطیعی) با بیش از 25 سال سابقه در درمان نازایی و ناباروری به شما قول میدهم، حتی بدون خوردن یک عدد قرص درمان خواهید شد.

لذا برای دریافت اطاعات بیشتر و جامعتر به صفحه اینستاگرام من سربزنید. بطور مفصل راجع به ناباروری و نازایی در زوجین صحبت کردم . نمونه‌های بسیار زیادی از مردان و زنانی که با وجود داشتن چنین مشکلاتی درمان شده‌اند و به خانواده بزرگ مامان و باباهای انرژی مثبت من پیوسته‌اند، را از نزدیک با شرح حالشون آشنا شوید.

پس همیشه امید هست! با صبر و حوصله، همکاری با پزشک و انتخاب روش درمان مناسب، می‌توان از غول آخر ناباروری عبور کرد و رویای پدر شدن را به واقعیت تبدیل کرد.

 

آدرس کلینیک :اصفهان – خانه اصفهان – خیابان سپاه _کوی شماره دو – ساختمان نیاوران -طبقه سوم -واحد۶
تلفن : ۳۴۳۷۰۲۶۱-۰۳۱