آندومتریوز یک بیماری مزمن و غیرسرطانی است که در آن سلول‌هایی که شبیه پوشش رحم به نام سلول‌‌های آندومتر هستند، در خارج از رحم رشد می‌کنند. بافتی که رحم را می‌پوشاند آندومتر نامیده می‌شود. طبق تحقیقات از هر 10 زن یک نفر تحت تاثیر این بیماری است. رژیم غذایی برای آندومتریوز‌ و پیشگیری از آن بسیار حائز اهمیت است.

آندومتریوز اغلب یک اختلال دردناک است که عمدتاً در ناحیه لگن رخ می‌دهد. اگرچه غیرممکن نیست، اما به ندرت پیش می‌آید که این بافت بیشتر از لوله ‌های فالوپ، تخمدان ‌ها و بافت ‌های پوشاننده ناحیه لگن گسترش یابد. ما در این مقاله سعی بر آن داریم که منابع تغذیه مفید در رژیم غذایی برای آندومتریوز‌ها را به شما معرفی کنیم تا بتوانید در کنار مراقبت های درمان آندومتریوز که از پزشک متخصص زنان خود دریافت می‌کنید این بیماری را تحت کنترل داشته باشید.

 

رژیم غذایی چگونه موجب کاهش علائم و عوارض اندومتریوز می‌شود؟

هر ماده غذایی با توجه به ارزش غذایی خود، موقع ورود به بدن بر عملکرد سیستم ایمنی، تنظیم سطح هورمون‌ها و احساس درد تأثیرگذار است؛ به‌گونه‌ای که یک رژیم غذایی ضدالتهابی می‌تواند موجب کاهش التهاب و عوارض اندومتریوز شود. یکی از روش های درمان خانگی اندومترویز برای تاثیر در کنترل علائم اندومتریوز که از طریق مواد غذایی وارد بدن می‌شود، پروستوگلاندین‌ (prostaglandin) نام دارد.

پروستوگلاندین‌ها ترکیبات شبه هورمونی _مشتق از اسیدهای چرب_ هستند که پیش‌سازهای آن‌ها از طریق موادغذایی وارد بدن می‌شود و سپس ترکیب نهایی در بدن ساخته می‌شود. باید دانست که در عارضه اندومتریوز، افزایش سطح پروستاگلاندین‌های التهابی و کاهش سطح پروستاگلاندین‌هایی با خاصیت التهابی کمتر، سبب بروز اسهال، حالت تهوع و خونریزی‌های شدید قاعدگی می‌شود.بنابراین، بازیابی تعادل هورمونی در جهت کاهش سطح استروژن و تنظیم سطح پروستاگلاندین‌ها در کاهش علائم و عوارض اندومتریوز اهمیت بسزایی دارد.

 

بایدها در رژیم غذایی برای آندومتریوز‌ها

به منظور مقابله با التهاب و درد ناشی از اندومتریوز می‌توان از یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی که اساساً گیاهی و مملو از ویتامین است، استفاده نمود. البته بدیهی است که مصرف هر نوع ماده غذایی باید با مشورت پزشک صورت گیرد.

 

به طور کلی، برخی از مواد غذایی با رویکرد مثبت بر اندومتریوز عبارتند از:

میوه ها، سبزیجات و غلات کامل:

میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل به دلیل دارا بودن ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر، سطح استروژن را و به تبع آن، درد و گرفتگی رحم را کاهش می‌دهد. باید دانست که خانواده کلم‌ها به دلیل داشتن اندول ۳ کربونیل به متابولیسم استروژن و دفع استروژن اضافه از بدن کمک می‌کنند.

آنتی اکسیدان ها:

مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان با کمک به کاهش التهاب، موجب کاهش علائم و عوارض اندومتریوز می‌شود. ازجمله مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان می‌توان به انواع توت‌های قرمز و بنفش، آلو، کیوی، آناناس، کلم قرمز، کرفس، خیار، بادام، گردو و روغن گل آفتاب‌گردان اشاره کرد.

چربی های امگا ۳ در رژیم غذایی برای آندومتریوز‌:

از آنجایی که چربی‌های امگا3، چربی‌های سالم و ضدالتهابی به شمار می‌روند که به‌عنوان عناصر سازنده مولکول‌های ضدالتهاب و تسکین‌دهنده عمل می‌کنند؛ لذا مصرف این دسته از چربی‌ها که در ماهیان چرب وجود دارد به کاهش علائم اندومتریوز کمک می‌کند.

مواد غذایی حاوی آهن:

مصرف مواد غذایی حاوی آهن با کمک به جایگزینی خون از دست رفته در دوران قاعدگی، به بهبود علائم اندومتریوز کمک می‌کند. ازجمله مواد غذایی حاوی آهن می‌توان به سبزیجات برگ‌سبز، غلات، مغزها و بذرها اشاره کرد.

 

نبایدها در رژیم غذایی برای آندومتریوز‌

نوع سبک زندگی می تواند بر پیشرفت اندومتریوز تأثیر بگذارد و خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. این نوع سبک زندگی همچنین می توانند بر میزان دردناک بودن یا کنترل خوب این اختلال تأثیر بگذارند. اگرچه تحقیقات بیشتری برای ارتباط کامل برخی غذاها یا عادات سبک زندگی با ایجاد یا بدتر شدن این وضعیت نیاز است.

 

اما عوامل زیر ممکن است بر اندومتریوز تأثیر منفی بگذارد:

گوشت قرمز در رژیم غذایی برای آندومتریوز‌:

مصرف زیاد گوشت قرمز _به‌ویژه سوسیس و کالباس_ با افزایش سطح استروژن خون خطر ابتلا به اندومتریوز را افزایش می‌دهد.

غذاهای فرآوری شده:

به طور کلی، مواد غذایی فراوری‌شده به دلیل غنی بودن از چربی و قند ناسالم و عدم داشتن مواد مغذی و فیبر کافی، سبب بروز درد و التهاب می‌شوند.

چربی ترانس:

از آنجایی که چربی‌های ترانس موجود در مواد غذایی موجب کاهش کلسترول خوب (HDL) و افزایش کلسترول بد (LDL) می‌شود؛ لذا احتمال خطر بیماری‌های قلبی و نیز تشدید عوارض اندومتریوز وجود دارد. باید دانست که مواد غذایی مانند فست‌فودها و مواد حاوی چربی‌های نیمه‌هیدروژنه، حاوی چربی ترانس است. همچنین محدود کردن کره، مارگارین، روغن نارگیل، روغن پالم و کره کاکائو، غذاهای سرخ‌شده و گوشت به دلیل افزایش سطح پروستاگلاندین‌های التهابی، ضروری است.

کافئین و الکل:

مصرف کافئین و مشروبات الکلی نیز با افزایش سطح استروژن، موجب تشدید انقباضات رحمی و علائم اندومتریوز می‌شود.

 

اهمیت تغییر رژیم غذایی برای آندومتریوز‌

برای اینکه بتوان با ایجاد تغییرات مثبت در رژیم غذایی، به کنترل علائم و عوارض اندومتریوز پرداخت، باید از تغییرات و اصلاحات زیر شروع کرد:

• جایگزین نمودن گوشت قرمز با سایر منابع پروتئینی نظیر انواع ماکیان بدون پوست، لوبیا، کنجد، بادام‌زمینی و پسته
• مصرف چربی‌های امگا 3 با خوردن ماهی، دانه کتان و گردو به دلیل کمک به کاهش درد، گرفتگی و التهاب
• محدود کردن مصرف چربی‌های امگا 6 موجود در روغن‌های گیاهی مانند ذرت، پنبه‌دانه و روغن بادام‌زمینی به دلیل افزایش درد، گرفتگی رحم و التهاب
• جایگزین نمودن فراورده‌های لبنی با منابع غیرلبنی کلسیم
• داشتن رژیم غذایی بدون گلوتن به‌خصوص برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن
• محدود کردن مصرف مواد غذایی فراوری‌شده نظیر شیرینی، آب نبات، چیپس، کراکر و غذاهای سرخ‌شده
• جایگزین نمودن مواد غذایی فرآوری‌شده با غذاهایی مانند ماهی‌های چرب، غلات کامل، میوه‌های تازه و سبزیجات
• اصلاح ترکیب روغن‌های دریافتی به دلیل تأثیر مستقیم اسیدهای چرب موجود در روغن‌ها با سطح پروستاگلاندین‌های التهابی
• مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین B و فیبر
• نوشیدن آب فراوان
• مصرف رازیانه

 

درمان اندومتریوز با اصلاح سبک زندگی

گاهی اوقات می‌توان با کمک روش‌های خانگی و راهکارهای موجود در طب سنتی، علائم و عوارض اندومتریوز را تا حد زیادی مدیریت و درمان کرد. این روش‌ها بیشتر شامل مصرف داروهای گیاهی یا مواد مغذی مؤثری است که با تنظیم سطوح هورمون‌ها و کاهش درد و التهاب، منجر به بهبود مشکلات ناشی از آندومتریوز می‌شود.

از آن‌جایی که عدم تعادل هورمون زنانه استروژن، عامل اصلی تشدید این بیماری است، باید داروهایی مورد استفاده قرار گیرد که باعث کاهش و تسکین درد و همچنین توقف رشد ضایعات اندومتریوزی شود. برخی از این داروها عبارتند از:

• زردچوبه و مکمل کورکومین
• گیاه پنج انگشت
• بابونه، عسل و مکمل کریسین
• نعناع و مکمل آنتی اکسیدانی
• دمنوش زنجبیل
• دارچین، میخک و گل رز
• چای سبز و ماده EGCG

 

سایر روش های مفید در بهبود اندومتریوز

علاوه بر مواد غذایی که رویکردی مثبت بر اندومتریوز دارند، با روش‌های دیگری نیز می‌توان علائم و عوارض اندومتریوز را کنترل نمود:

مکمل هایی مفید برای اندومتریوز:

بر اساس مطالعات انجام‌شده بر روی زنان مبتلا به اندومتریوز، مصرف مکمل‌های زینک، ویتامین‌های A، C، D وE ، کورکومین (موجود در زردچوبه)، کلسیم و منیزیم به تعادل هورمونی، تقویت عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم بافت و کاهش انقباضات عضلانی کمک می‌کند و زنانی که این گروه از مکمل‌ها را در رژیم غذایی خود می‌گنجانند، میزان اندومتریوز در آنان کاهش می‌یابد.

ورزش هایی مفید برای اندومتریوز:

انجام تمرینات ورزشی نظیر مدیتیشن، یوگا، ماشاژ و طب سوزنی به دلیل کاهش استروژن و آزاد کردن هورمون‌های آرام‌بخش برای زنان دارای اندومتریوز بسیار مفید می‌باشد.

 

سخن پایانی:

هیچ رژیم غذایی برای آندومتریوز‌  وجود ندارد که بتواند از آن جلوگیری و یا آن را درمان کند.  رژیم غذایی سالم و مواد غذایی که ذکر شد می تواند خطر ابتلا به آن را کاهش دهد. اگر مبتلا به آندومتریوز هستید با متخصص تغدیه و پزشک خود مشورت کنید تا با راهکارهای مختلف بتوانند بهترین درمان را برای شما انجام دهند. لازم به یادآوری می‌نماید که بهبود و کنترل اندومتریوز به کمک مواد غذایی، از هر فرد به فرد دیگر متفاوت بوده و هر فرد می‌بایست رژیم غذایی خاص خود را با مشورت پزشک انتخاب نماید.

 

در نهایت اگر از داروهای هورمونی برای بیماریهایی نظیر  آندومتریوز، پلی کیستیک، ناباروری و نازایی، کاهش ذخیره تخمدان، اختلال پریود، قاعدگی نامنظم، خونریزی های زیاد و تمام مشکلاتی از این دست خسته شده اید ، فقط کافیه همراهم باشید. یا به صفحه اینستاگرام  من (مهرنوش مطیعی) سربزنید. همه آنچه را که باید راجع به بیماری پلی کیستیک و رژیم غذایی مفید و برنامه اصلاح سبک زندگی بدانید را بطور کامل و جامع،برای شما عزیزای دلم آماده کرده‌ام.  

 خبر خوب من به شما عزیزان  اینست که شما بدون یک دونه قرص هورمونی درمان خواهید شد.

حتما می‌ پرسید چگونه؟

بامشاوره انلاین و دریافت برنامه اصلاح سبک زندگی از طریق لینک اینستاگرام زیر:
@mehrnoosh_motieisupport

مراجعه حضوری به کلینیک برای اوریکولوتراپی و رفلکسولوژی
آدرس کلینیک :اصفهان – خانه اصفهان – خیابان سپاه _کوی شماره دو – ساختمان نیاوران -طبقه سوم -واحد۶

تلفن : ۳۴۳۷۰۲۶۱-۰۳۱